تاثیر شور و اشتیاق به فعالیت بر پرخاشگری کاراته‌کاران نخبه
اکبر قوامی، دکتر محمد تقی اقدسی، حسین برهانی، بهنام ملکی
مقدمه: در سال‌های اخیر تحقیق در حوزه روانشناسی مثبت، بیشتر بر عوامل موثر بر ارزشمندی زندگی تاکید داشته است. یکی از این عوامل، شور و اشتیاق به فعالیت است. شور و اشتیاق به عنوان تمایل قوی فرد به فعالیتی که دوست دارد، تعریف می شود و به دو نوع سازگار و وسواسی تقسیم می شود. این دو نوع شور و اشتیاق به وسیله روش های درونی سازی فعالیت(خودمختار یا کنترل شده) در هویت فرد مشخص می شود. درونی سازی خودمختار نشان دهنده شور و اشتیاق سازگار است که باعث می شود فرد فعالیت را به عنوان جنبه مهم بپذیرد و به صورت داوطلبانه در تمرین شرکت می کند. درونی سازی کنترل شده نشان دهنده شور و اشتیاق وسواسی است. این افراد از فعالیت لذت می برند و به آن ارزش قائل هستند ولی شرکت در فعالیت را به عنوان مسئولیت در نظر می گیرند. از طرف دیگر پرخاشگری از مهم‌ترین مشکلات در ورزش، به خصوص در رشته‌های رزمی می‌باشد. یکی از بحث‌های اساسی در تبیین پرخاشگری شناسایی عوامل مؤثر بر این رفتار است. با توجه به اینکه شور و اشتیاق به فعالیت می‌تواند به عنوان یکی از عوامل روانشناختی مؤثر بر پرخاشگری ورزشکاران رشته‌های رزمی مطرح باشد لذا هدف از این پژوهش، بررسی تأثیر شور و اشتیاق سازگار و وسواسی بر پرخاشگری کاراته‌کاران نخبه استان آذربایجان شرقی بود.
روش شناسی: نوع تحقیق علی- مقایسه‌ای و آزمودنی‌های تحقیق را 98 کاراته کار مرد با میانگین سنی (01/3 ±02/18) و دارای کمربند مشکی تشکیل می‌دادند که با استفاده از نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. ابزار اندازه گیری تحقیق پرسش‌نامه شور و اشتیاق به فعالیت والرند(2003) بود که آیتم‌های آن برای سنجش شور و اشتیاق در کاراته‌کاران سازگار شده است. همچنین از پرسش‌نامه پرخاشگری ورزشی وال و گروبر (1986) برای سنجش پرخاشگری استفاده شد. پایایی پرسش‌نامه‌ها از طریق آلفای کرونباخ تعیین شد که برای پرسش‌نامه شور و اشتیاق81/0= a و پرسش‌نامه پرخاشگری78/0= a بدست آمد.
نتایج: برای تعیین افراد پرشور، از سه معیار شور و اشتیاق یعنی ارزش به رشته ورزشی کاراته، صرف زمان و دوست داشتن کاراته استفاده شد و کاراته‌کارانی که در مجموع این سه آیتم، درمقیاس 7 ارزشی لیکرت، امتیاز4 یا بالاتر گرفتند جزء کاراته‌کاران پرشور قرار گرفتند که از بین آنها 44 نفر شور سازگار و 47 نفر شور وسواسی داشتند. 7 آزمودنی بدون شور و اشتیاق از تحقیق حذف شدند. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از t مستقل در سطح 05/0= α استفاده شد(جدول شماره 1). نتایج نشان داد کاراته‌کاران با شور وسواسی در پرخاشگری نسبت به کاراته کاران با شور سازگار نمره بیشتری گرفتند.
جدول شماره 1. نتایج آزمون t
|
آزمون لون |
t |
df |
اختلاف میانگین |
sig |
||
|
F |
sig |
|||||
|
برابری واریانس ها عدم برابری واریانس ها |
0.958 |
0.33 |
6.805 6.839 |
89 88.373 |
0.531 0.531 |
*0.001 *0.001 |
*در سطح 05/ 0 p< معني دار است.
بحث و نتیجه گیری: نتایج نشان داد اختلاف معنی‌داری در پرخاشگری کاراته‌کاران با شور وسواسی و کاراته‌کاران با شور سازگار وجود دارد که با نتایج دوناهو و همکاران (2009) در بسکتبال و ریپ و والرند (2007) در محیط کاری و فلیپس و همکاران (زیر چاپ) در رانندگی همسو است(5،4،3). بنابرین زمانی که فرد شور و شوق بیش از اندازه (وسواسی) به فعالیت خود داشته باشد، فرد را در خطر بروز واکنش‌های دفاعی قرار می‌دهد و در نتیجه در صورت نیاز رفتار پرخاشگرانه نشان می‌دهد. در صورتی که هدف اصلی ورزشکار با شور و اشتیاق سازگار به جای تمرکز بر نتیجه عمل، انجام دادن تکلیف بصورت ماهرانه است. در کل چنین به نظر می‌رسد باورهای کاراته‌کاران بر عملکردشان تأثیر می‌گذارد. بنابراین کسب آمادگی روانی مناسب از طریق تعدیل و بهبود برخی از فاکتورهای روانی با برنامه‌ریزی صحیح در طی جلسات تمرینی ضروری به نظر می‌رسد.
نظرات شما عزیزان:
برچسب‌ها:
خبرنامه وب سایت:
آمار
وب سایت:
